Poziv predsjednika Demokratske narodne partije Milana Kneževića premijeru Milojku Spajiću da do sljedećeg petka Skupštini dostavi prijedlog Rezolucije o genocidu u Jasenovcu, jedan je u nizu očiglednih poteza koji se procjenjivao u Beogradu. Cilj je da se izazvovu što veći problemi sa Hrvatskom, koja bi mogla da zaustavi proces ubrzanog članstva Crne Gore u Evropskoj uniji.

To je u 24 sata Televizije E ocijenio Zlatko Vujović, profesor Fakulteta političkih nauka i predsjednik Upravnog odbora Centra za monitoring i istraživanje.

"Vjerujem da se u Jasenovcu genocid desio, da je postajala jasna namjera ustaškog režima u Hrvatskoj, tada NDH, da izvršisve ono što odgovara genocidu, sve što je usmjereno ka istrebljenju određene nacije, sa određenog područja. Ali, to sad nije pitanje za Crnu Goru.To je pitanje za neke druge države, partnere, a Crna Gora može u nekom trenutku da slijedi taj put,” objašnjava Vujović.

Smatra da je potez predsjednika DNP-a Milana Kneževića jedan u nizu iz redova vladajuće koalicije, sa ciljem da se izazovu što veći problemi u odnosima Hrvatske i Crne Gore.

"Sjetimo se šta se dešavalo kada je otkrivena spomen ploča na bivšem logoru Morinj, zatim kada je otvoreno pitanje broda Jadran, i tako dalje…Neko je očigledno u Beogradu procijenio da je najlakši način da se zaustavi Crna Gora, ili bar njeno ubrzano člasntvo u Evropskoj uniji, ukoliko se Hrvatska dovoljno snažno isprovocira da uloži veto. Zbog toga namjere onih koji to iniciraju nisu da Crna Gora bude u Evropskoj uniji do 2028. godine. Da jesu, radili bi sve da imamo što bolje odnose sa svakom od 27 država članica,” ističe sagovornik Televizije E.

Vujović smatra da scenario u kojem bi Crna Gora dobila rekonstruisanu Vladu sa nekadašnjim Demokratskim frontom ne bi doprinio ni evropskom putu, ni političkoj stabilnosti. To bi, dodaje, nekim akterima u regionu odgovaralo.

"Mislim da Vlada treba da okonča pregovore sa Evropskom unijom, a bilo bi moguće da se to i desi do sredine 2026. godine. Zamislite, kakav bi to bio uspjeh ako bi premijer Spajić i Vlada okončali pregovore i ušli u proces ratifikacije. Znači, mandat Vlade bi trajao od 2023. do 2027. godine,” kaže Vujović.

To bi, dodaje Vujović, bio ogroman zamajac za sve koji su dio Vlade. Ali, nije izvodljivo sa partijama koje su protiv članstva Crne Gore u Evropskoj uniji.

„Ne, oni to ne žele. Ne žele aranžman koji je suprotan planovima Srbije. Nacionalni interes Srbije je da Crna Gora ili nikada ne uđe u Evropsku uniju, ili da uđe poslije Srbije. A Srbija nema planove da skoro ulazi u Evropsku uniju. Samim tim, ni svi saveznici predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, ne mogu biti istinski podržavaoci ubrzanog učlanjenja Crne Gore. Ko god bio vlast u Crnoj Gori, nakon što postane članica Evropske unije, ima pravo da u procesu evropskih integracija Srbije otvara određena pitanja. Na primjer, da Srbija u nekim oblastima mora da promijeni ponašanje i politiku prema Crnoj Gori, ukoliko želi njenu podršku. Srbiji to nikako ne odgovara. Ulazak Crne Gore u EU značio bi dramatičan pad uticaja Srbije, kao spoljnog aktera na političke odnose u Crnoj Gori” objašnjava profesor na FPN-u.

Da bi Crna Gora ostvarila san i okončala pregovarački proces, potrebna joj je Vlada čija prozapadna, proevropska orijentacija neće biti upitna.

"Nema kompromisa ni prema jednom pitanju koje znači ubrzanje procesa evropskih integracija. To važi i za opoziciju u Crnoj Gori. Nemojte trgovati sa onim što su potrebe u vezi sa brzim članstvom u EU. Jer, to je nacionalni interes. Možda nekada, u nekom trenutku nije partijski, ali jeste nacionlani interes. Jer, Crna Gora u Evropi je garancija opstanka i njene održivosti, ne samo države, nego i multikonfesionalnog i multinacionalnog društva,“ zaključio je Vujović.